Κανένα μέρος δεν είναι πιο ενδεικτικό της πτώσης των επιπέδων βροχοπτώσεων στην Ελλάδα από τη δεξαμενή του Μόρνου. Και κανένας οικισμός δεν είναι πιο ενδεικτικός του πόσο σοβαρή ήταν η φετινή ξηρασία από το Κάλλιο, ένα χωριό που βυθίστηκε από την τεχνητή λίμνη στα τέλη της δεκαετίας του 1970.
Σχεδόν πέντε δεκαετίες αφότου το Κάλλιο πλημμύρισε σκόπιμα ως μέρος της κατασκευής ενός φράγματος για την εξασφάλιση της ύδρευσης της Αθήνας, οι άνθρωποι που ζουν κοντά παρακολουθούν με δυσπιστία καθώς τα αποθέματα έχουν υποχωρήσει σε σημείο που το χωριό έχει επανεμφανιστεί.
«Είναι μια εφιαλτική κατάσταση», είπε ο Απόστολος Γεροδήμος, ο επικεφαλής της κοινότητας των 60 ατόμων που αναγκάστηκε να μετακινηθεί σε ορεινά όταν κατασκευάστηκε το φράγμα περίπου 125 μίλια δυτικά της Αθήνας.
«Όσο πιο πολύ πέφτουν τα επίπεδα του νερού, τόσο περισσότερα κτίρια που βυθίστηκαν τότε ξαναβγαίνουν. Αν δεν βρέξει αυτό το χειμώνα, το πρόβλημα θα επιδεινωθεί πολύ».
Υπολογίζεται ότι 80 κτίρια, συμπεριλαμβανομένης της εκκλησίας της Ευαγγελίστρας του Καλλιού και του δημοτικού σχολείου, «θυσιάστηκαν» όταν δημιουργήθηκε η δεξαμενή. Οι άνθρωποι που αποζημιώθηκαν τότε μετακόμισαν στην Αθήνα και σε άλλα αστικά κέντρα ή ανηφόρες όπου σχημάτισαν μια νέα κοινότητα.
Αν και τα περιγράμματα της εκκλησίας δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί, τα περιγράμματα του πέτρινου κτηρίου που κάποτε στέγαζε το σχολείο φαίνονται τώρα λόγω της πτώσης της στάθμης του νερού.
Ο Κώστας Κουτσούμπας, ο αντιδήμαρχος του χωριού, πιστεύει ότι η στάθμη του νερού «έπεσε 40 μέτρα» φέτος και εξακολουθεί να κατευθύνεται προς τα νότια. «Δεν έχουμε δει κάτι παρόμοιο από το 1993», είπε. «Θα είναι πιο οξύ από τότε αν τα πράγματα δεν βελτιωθούν».
Στην πρώτη γραμμή της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, η Ελλάδα έχει χτυπηθεί από μια διαδοχή καύσωνα που επιδεινώθηκε από χρόνια ακανόνιστης βροχής. Ο υδράργυρος έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Ως αποτέλεσμα, σε όλη τη Μεσόγειο χώρα η έλλειψη νερού έχει γίνει μια σημαντική ανησυχία. Τα δημοφιλή νησιά, πολλά από τα οποία βασίζονται σε πηγάδια και μονάδες αφαλάτωσης, πλήττονται ιδιαίτερα σε μια εποχή που οι άνευ προηγουμένου αφίξεις τουριστώνασκούν ολοένα μεγαλύτερη πίεση στους πόρους που πλήττονται από το κλίμα.
Στις αρχές Ιουλίου, πριν οι θερμοκρασίες με φουσκάλες γίνουν καθημερινό φαινόμενο, η εταιρεία ύδρευσης, Eydap, εκτίμησε ότι η στάθμη του νερού στη δεξαμενή του Μόρνου μειώθηκε κατά 30% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
Έχοντας επικεντρωθεί στην παρατεταμένη ξηρασία, οι αξιωματούχοι του Eydap δήλωσαν ότι καταρτίζουν σχέδια για καλύτερη διαχείριση των υδάτων, με επενδύσεις που ανέρχονται σε 750 εκατ. ευρώ (631 εκατ. £).
Υπάρχουν σχέδια για την άντληση της λίμνης Υλίκης, περίπου 52 μίλια (85 χιλιόμετρα) βορειοδυτικά της Αθήνας, επιπλέον της τεχνητής λίμνης που τροφοδοτείται από τους ποταμούς Μόρνος και Εύηνος.
Το Eydap προτρέπει όλο και περισσότερο τους ανθρώπους στην περιοχή της Αττικής που περιβάλλει την Αθήνα – τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ανθρώπων της χώρας, με 3,7 εκατομμύρια κατοίκους – να μην σπαταλούν νερό.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε ότι είναι σαφές ότι η χώρα θα χρειαστεί επίσης να κατασκευάσει περισσότερα φράγματα. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να σπαταλάμε νερό», είπε αυτό το καλοκαίρι.
«Σε μια εποχή που γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι θα έχουμε λιγότερο νερό, πρέπει να προστατεύσουμε τους υδάτινους πόρους πιο μεθοδικά από ό,τι κάναμε μέχρι τώρα».