Η εξτρεμιστική ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), η οποία ηγείται συμμαχίας ανταρτών στη Συρία, ανακοίνωσε σήμερα ότι οι δυνάμεις της εισήλθαν στη Δαμασκό.

Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα. Δύο ανώτεροι αξιωματικοί των συριακών ενόπλων δυνάμεων δήλωσαν στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters πως ο πρόεδρος Άσαντ επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο το οποίο αναχώρησε προς άγνωστο προορισμό.

Ο σύρος πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γάζι αλ-Τζαλάλι δήλωσε έτοιμος να συνεργασθεί με κάθε νέα «ηγεσία» που θα επιλεγεί από το λαό, διευκρινίζοντας ότι θα βρίσκεται σήμερα το πρωί στα γραφεία του στην έδρα της κυβέρνησης για κάθε διαδικασία «μεταβίβασης» της εξουσίας.

A message from the Prime Minister of the Assad regime, Mohammad Ghazi Al-Jalali

“I am in my home and I have not left. The matter is up to any leadership chosen by the people and we are ready to cooperate and all the properties of the people and the institutions of the Syrian… pic.twitter.com/Ssb3yZ0tq4

— Saad Abedine (@SaadAbedine) December 8, 2024

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), που ηγείται της επίθεσης των ανταρτών οι οποίοι διείσδυσαν στη συριακή πρωτεύουσα, κάλεσε τους μαχητές του να μην πλησιάσουν τους δημόσιους θεσμούς στη Δαμασκό, οι οποίοι παραμένουν υπό τον έλεγχο του πρώην πρωθυπουργού μέχρι να υπάρξει «επίσημη μεταβίβαση» της εξουσίας.

Αιφνιδιάζοντας την εξουσία του Μπασάρ αλ-Άσαντ και τη διεθνή κοινότητα, η HTS και άλλες ανταρτικές οργανώσεις εξαπέλυσαν στις 27 Νοεμβρίου μεγάλη επίθεση που τους επέτρεψε μέσα σε μόλις μερικές ημέρες να πάρουν τον έλεγχο μητροπόλεων, αρχικά του Χαλεπιού (βόρεια) και μετά της Χάμα και της Χομς στην κεντρική Συρία.

Οι επαρχίες ανατολικά και νότια, κυρίως η Ντεράα, κοιτίδα της «επανάστασης» του 2011, έπεσαν στα χέρια των ανταρτών όταν τοπικοί μαχητές πήραν τον έλεγχο στο πεδίο, μετά την αποχώρηση των δυνάμεων του καθεστώτος.

Οι ανταρτικές οργανώσεις, που μπήκαν στη Δαμασκό, ανακοίνωσαν τη «φυγή» του «τυράννου» Μπασάρ αλ-Άσαντ, κάλεσαν τους Σύρους, που είναι εξόριστοι στο εξωτερικό, να επιστρέψουν σε μια «ελεύθερη Συρία» και κήρυξαν τη «Δαμασκό ελεύθερη από την τυραννία».

🎥 بالفيديو | قوات المعارضة السوريةتقتحم منزل بشار الاسد . pic.twitter.com/zjD82uWKa1

— إيران بالعربية (@iraninarabic_ir) December 8, 2024

«Έπειτα από 50 χρόνια καταπίεσης υπό την εξουσία του (κόμματος) Μπάαθ και 13 χρόνια εγκλημάτων, τυραννίας και (αναγκαστικών) εκτοπισμών, ανακοινώνουμε σήμερα το τέλος αυτής της σκοτεινής περιόδου και την αρχή μιας νέας εποχής για τη Συρία», αναφέρουν μηνύματα που δημοσιοποιήθηκαν από το συνασπισμό των ανταρτών μέσω του Telegram.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος Άσαντ, στην εξουσία εδώ και 24 χρόνια, «εγκατέλειψε τη Συρία μέσω του αεροδρομίου της Δαμασκού πριν αποχωρήσουν από αυτό τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας».

Ο επικεφαλής της συριακής κυβέρνησης στη Δαμασκό, ο Μοχάμεντ αλ-Τζαλάλι, δήλωσε έτοιμος να συνεργασθεί με τους νέους ηγέτες.

«Η χώρα αυτή μπορεί να είναι μια φυσιολογική χώρα, οικοδομώντας καλές σχέσεις με τους γείτονές της και με τον κόσμο όμως αυτό το ζήτημα θα αποφασισθεί από την οποιαδήποτε ηγεσία επιλέξει ο συριακός λαός και είμαστε έτοιμοι να συνεργασθούμε και να της προσφέρουμε κάθε διευκόλυνση», δήλωσε σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκε στο λογαριασμό του στο Facebook.

Μπασάρ αλ-Άσαντ: Ποιος ήταν ο αυταρχικός ηγέτης που προσωποποίησε την καταπίεση στη Συρία

Ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ, ο οποίος σύμφωνα με μια μη κυβερνητική οργάνωση τράπηκε σήμερα σε φυγή, κυβέρνησε για ένα τέταρτο του αιώνα τη Συρία με πυγμή, πνίγοντας στο αίμα μια εξέγερση η οποία μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο, έναν από τους πιο αιματηρούς του 21ου αιώνα.

Αυτός ο οφθαλμίατρος που τίποτα δεν προόριζε για τα πιο υψηλά καθήκοντα, έφθασε στην κορυφή της κρατικής εξουσίας σε ηλικία 34 ετών, το 2000, με το θάνατο του πατέρα του, του Χαφέζ αλ-Άσαντ, τον οποίο διαδέχθηκε.

Το 2011 βρέθηκε αντιμέτωπος με την Αραβική Άνοιξη στην ίδια του τη χώρα, μια σειρά διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας που σύντομα πνίγηκαν στο αίμα και μετατράπηκαν σε εμφύλιο πόλεμο με τη συμμετοχή διαφόρων τζιχαντιστικών δυνάμεων, μεταξύ των οποίων η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος.

Κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία με τη μαζική υποστήριξη της Ρωσίας, του Ιράν και της λιβανικής Χεζμπολάχ. Αλαουίτης ο ίδιος, εμφανίσθηκε ως ο προστάτης των μειονοτήτων της Συρίας και μοναδική έπαλξη εναντίον του εξτρεμισμού και του χάους.

Φροντίζοντας την εμφάνισή του, προτιμά ως ηγέτης τα καλοραμένα κοστούμια και μια σκούρα γραβάτα από τη στρατιωτική στολή. Όμως κάτω από ένα χαμηλών τόνων και σχεδόν ντροπαλό παρουσιαστικό, επιδεικνύει μια βούληση να διατηρήσει την εξουσία πάση θυσία.

Ένας δημοσιογράφος που συνάντησε τον Μπασάρ αλ-Άσαντ σε πολλές ευκαιρίες πριν και μετά την έναρξη της εξέγερσης στη Συρία το 2011, περιγράφει μια «μοναδική και περίπλοκη προσωπικότητα».

«Κάθε φορά που τον συναντούσα, ήταν ήρεμος, ακόμα και στις πιο κρίσιμες και δύσκολες στιγμές του πολέμου», λέει ο δημοσιογράφος αυτός που ζήτησε να μην κατονομασθεί.

«Είναι ακριβώς τα χαρακτηριστικά του πατέρα του», του Χαφέζ αλ-Άσαντ, ο οποίος κυβέρνησε τη Συρία επί 30 χρόνια με σιδηρά πυγμή, προσθέτει. Ο Μπασάρ αλ-Άσαντ «κατάφερε να γίνει απαραίτητος. Στην πολιτική, είναι σημαντικό να ξέρεις πώς να μοιράζεις τα χαρτιά και κατάφερε να ελέγξει το παιγνίδι».

Επικεφαλής του κόμματος Μπάαθ, ο Χαφέζ αλ-Άσαντ είχε επιβάλει στη Συρία ένα απολυταρχικό και παρανοϊκό καθεστώς, όπου η παραμικρότερη υποψία διαφωνίας μπορούσε να στείλει κάποιον στη φυλακή.

Celebratory Gunfire heard across the Syrian Capital of Damascus, as Residents wake up to the News that the Assad Regime has Collapsed and that the Rebels have captured the City. pic.twitter.com/CEhHeQ5SP7

— OSINTdefender (@sentdefender) December 8, 2024

Γεννημένος στις 11 Σεπτεμβρίου 1965, ο Μπασάρ, δευτερότοκος γιος του Χαφέζ αλ-Άσαντ, δεν προοριζόταν να γίνει πρόεδρος, όμως η ζωή του άλλαξε ριζικά όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Μπασέλ, ο οποίος επρόκειτο να διαδεχθεί τον πατέρα του, σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1994.

Πρέπει τότε να εγκαταλείψει τις σπουδές του στο Λονδίνο, όπου συνάντησε τη σύζυγό του, την Άσμα, μια Συροβρετανή σουνιτικού θρησκεύματος, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά.

Επονομασθείσα «το Ρόδο της Ερήμου» από το περιοδικό Vogue πριν από την εξέγερση, η σύζυγός του θα συγκριθεί στη συνέχεια με τη Μαρία-Αντουανέτα.

Μετά το θάνατο του πατέρα του το 2000, ο Μπασάρ γίνεται πρόεδρος με δημοψήφισμα, χωρίς αντίπαλο.

Στην ορκωμοσία του σε ηλικία 34 ετών ενσαρκώνει για πολλούς Σύρους, που ζητούσαν περισσότερες ελευθερίες, την εικόνα ενός μεταρρυθμιστή, ο οποίος θα μπορούσε να βάλει τέλος σε χρόνια καταπίεσης και να εγκαθιδρύσει μια πιο φιλελεύθερη οικονομία σ’ αυτή τη χώρα όπου ο κρατικός έλεγχος ήταν ασφυκτικός.

Στην αρχή της προεδρίας του, ο Άσαντ εμφανιζόταν δημόσια στο τιμόνι του αυτοκινήτου του ή δειπνώντας σε εστιατόρια τετ-α-τετ με τη σύζυγό του. Χαλάρωσε επίσης μερικούς από τους περιορισμούς που είχε επιβάλει ο πατέρας του.

Όμως η εικόνα του μεταρρυθμιστή διαλύθηκε πολύ γρήγορα, με τις συλλήψεις και τις φυλακίσεις διανοουμένων, εκαπιδευτικών ή άλλων μελών του μεταρρυθμιστικού κινήματος, έπειτα από μια σύντομη «Άνοιξη της Δαμασκού».

Όταν η Αραβική Άνοιξη έφθασε στη Συρία το Μάρτιο του 2011, ειρηνικές διαδηλώσεις καλούσαν για αλλαγή.

Ο Άσαντ, ο οποίος είναι επίσης αρχηγός του στρατού, διεξάγει τότε μια βίαιη καταστολή, την οποία ακολούθησε γρήγορα ένας εμφύλιος πόλεμος.

Στη διάρκεια του πολέμου, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 500.000 ανθρώπους και προκάλεσε τον εκτοπισμό του μισού πληθυσμού, ο Άσαντ παρέμεινε πάντα σταθερός στις θέσεις του.

Χάρη στην υποστήριξη των ιρανών και ρώσων αναδόχων του, κατάφερε να ανακτήσει τα δύο τρίτα του εδάφους. Κατάφερε επίσης «να μονοπωλήσει τη λήψη αποφάσεων και να έχει την πλήρη υποστήριξη του στρατού», εξηγεί ένας ερευνητής στη Δαμασκό.

Ακόμα και στην κορύφωση του εμφυλίου πολέμου, παραμένει αμετακίνητος, πεπεισμένος για την ικανότητά του να συντρίψει μια εξέγερση, την οποία κατήγγειλε ως «τρομοκρατική» και προϊόν «μιας συνωμοσίας» που εξυφάνθηκε από εχθρικές χώρες για να τον ανατρέψουν.

Damascus, the first morning after
the fall of the Assad regime pic.twitter.com/QKvHfZ5Pcf

— Republicans against Trump (@RpsAgainstTrump) December 8, 2024

Εγκαταλειμμένος από τους ρώσους και τους ιρανούς συμμάχους του, που ήταν και οι ίδιοι πολύ εξασθενημένοι, αναγκάσθηκε ωστόσο, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, να διαφύγει σήμερα από τη χώρα, ένδεκα ημέρες αφότου εξαπολύθηκε, στις 27 Νοεμβρίου, μια επίθεση αστραπή από τους αντάρτες, στην οποία οι δυνάμεις του δεν έφεραν σχεδόν καμιά αντίσταση.

Ανάμεσα στα πιο ισχυρά σύμβολα της πτώσης της Δαμασκού είναι η απελευθέρωση της ζοφερής φυλακής Σεντάγια, όπου είχαν φυλακισθεί, βασανισθεί και δολοφονυηθεί χιλιάδες αντίπαλοι της εξουσίας της δυναστείας αλ-Άσαντ.

ΑΠΕ ΜΠΕ ΕΡΤ