Σημαντική μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας έχει καταγραφεί την τελευταία 15ετία στη Φλώρινα. Εκατοντάδες επιχειρήσεις έκλεισαν, ενώ η κατάσταση συνεχώς επιδεινώνεται, καθώς κάθε χρόνο το ισοζύγιο λουκέτων και νέων επιχειρήσεων είναι αρνητικό.
Με βάση τα στοιχεία του Επιμελητηρίου Φλώρινας, στον ακριτικό νομό της Δυτικής Μακεδονίας από την οικονομική κρίση και μετά ο αριθμός των ενεργών επιχειρήσεων μειώθηκε από τις 3.400 στις 2.600, δηλαδή έχει συρρικνωθεί σε ποσοστό πάνω από 22%, ενώ σχεδόν κάθε έτος οι διαγραφές είναι περισσότερες από τις εγγραφές.
Όπως ανέφερε στη Voria.gr ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φλώρινας, Σάββας Σαπαλίδης, λουκέτα μπήκαν κυρίως σε εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ενώ οι νέες επιχειρήσεις είναι κατεξοχήν καφέ take away, αλλά και ενεργειακές κοινότητες που προσδοκούν να πάρουν έγκριση και να αξιοποιήσουν την ενεργειακή μετάβαση της περιοχής από τον λιγνίτη.
Από το σύνολο των ενεργών επιχειρήσεων η συντριπτική πλειονότητα είναι ατομικές και προσωπικές (2.400, ποσοστό 92%) και μόνο 133 είναι κεφαλαιουχικές (5%). Τα στοιχεία αυτά τεκμηριώνουν ότι στην περιοχή δραστηριοποιούνται κυρίως πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, ενώ υπάρχει τεράστια έλλειψη μεσαίων και μεγάλων, αλλά και συνεταιριστικών επιχειρήσεων (μόλις 13, ποσοστό 0,5%).
Σύμφωνα με το Επιμελητήριο, η δραματικά φθίνουσα πορεία που ακολουθεί η περιοχή δεν οφείλεται μόνο στις αλληλοδιαδεχόμενες οικονομικές, υγειονομικές, και ενεργειακές κρίσεις, αλλά κυρίως στην πάγια έλλειψη από την πλευρά όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων μιας στρατηγικής ισόρροπης περιφερειακής ανάπτυξης.
Και οι προοπτικές της Φλώρινας, εφόσον δεν αλλάξει η αναπτυξιακή στρατηγική, προδιαγράφονται δυσοίωνες, καθώς σύντομα θα εκλείψει η οικονομική δραστηριότητα στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τον λιγνίτη.
Αγροδιατροφή, τουρισμός και μεταφορές
Προκειμένου να αντιστραφεί η κατάσταση, το Επιμελητήριο εκτιμά ότι θα πρέπει να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο, στο οποίο σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει ο πρωτογενής τομέας και ο αγροδιατροφικός κλάδος.
Η περιοχή παράγει μια σειρά υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα, όπως φασόλια, πιπεριές, κρασιά, τυροκομικά, τα οποία όμως στην πλειονότητά τους δεν έχουν πιστοποιηθεί και τυποποιηθεί, ώστε να προωθηθούν επαρκώς στην εσωτερική και εξωτερική αγορά.
Κλάδος με μεγάλα περιθώρια βελτίωσης είναι ο τουρισμός, αφού η περιοχή διαθέτει μεγάλο φυσικό πλούτο και αξιόλογη πολιτιστική κληρονομιά, στοιχεία που μπορούν να προκαλέσουν ήπιας μορφής τουριστική ανάπτυξη, υπό την προϋπόθεση να υπάρξει κατάλληλη προώθηση του τουριστικού προϊόντος και αναζήτηση νέων αγορών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Τεράστιες είναι οι δυνατότητες ανάπτυξης βιομηχανικών και εμπορευματικών υποδομών στην περιοχή, η οποία μπορεί να αποτελέσει τη νότια πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, μετεξελισσόμενη σε ένα διαμετακομιστικό κέντρο, διεθνούς εμβέλειας.
Τι ζητούν οι επιχειρηματίες
Ο επιχειρηματικός κόσμος της Φλώρινας τονίζει ότι βασική προϋπόθεση για την αλλαγή της αναπτυξιακής πορείας είναι η δρομολόγηση σημαντικών έργων υποδομής, όπως η ολοκλήρωση του κάθετου άξονα στην Εγνατία Οδό (Κοζάνη – Πτολεμαΐδα – Φλώρινα – Νίκη), ο εκσυγχρονισμός της σιδηροδρομικής σύνδεσης Θεσσαλονίκη – Φλώρινα, και η σύνδεση με το αντίστοιχο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Μακεδονίας, η αναβάθμιση της ΒΙΠΕ Φλώρινας και η σύνδεσή της με το κεντρικό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο και η δημιουργία κέντρου Agrologistics στο Αμύνταιο.
Το Επιμελητήριο τονίζει ότι ταυτόχρονα απαιτείται η υλοποίηση σειράς μέτρων για την τόνωση της τοπικής επιχειρηματικότητας και συγκεκριμένα:
- Δημιουργία ουσιαστικών κινήτρων (κυρίως φορολογικών) για την προώθηση των συνεργασιών/συγχωνεύσεων των πολύ μικρών επιχειρήσεων, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας τους.
- Δημιουργία ειδικών χρηματοδοτικών μηχανισμών ίδρυσης και λειτουργίας τοπικών δικτύων επιχειρήσεων (clusters), με την συμμετοχή υφιστάμενων πολύ μικρών επιχειρήσεων αλλά και νέων επιχειρηματιών.
- Χρηματοδοτική ενίσχυση επενδύσεων που υλοποιούν πολύ μικρές επιχειρήσεις σε απομακρυσμένες συνοριακές περιοχές.
- Χρηματοδοτική υποστήριξη νέων για την υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων με τοπική προστιθέμενη αξία, και με σκοπό την κάλυψη αναγκών της τοπικής αγοράς, αλλά και την αξιοποίηση των τοπικών ιδιαίτερων συγκριτικών πλεονεκτημάτων, (κάτι το οποίο δεν επιτυγχάνεται μέχρι στιγμής με τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά μέσα).
Πρωτίστως, όμως, σύμφωνα με το Επιμελητήριο, απαιτείται η σχεδίαση και εφαρμογή ενός άλλου Εθνικού Αναπτυξιακού Μοντέλου Ανασυγκρότησης της περιοχής, που θα βασίζεται στις αρχές του ολοκληρωμένου και αειφόρου τοπικού και περιφερειακού σχεδιασμού και θα αξιοποιεί τα τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής.