Κάποιοι θα χρησιμοποιήσουν ροφήματα όπως το τσάι, θα προσθέσουν τζίντζερ και πάσης φύσεως βότανα που φημίζονται για την ικανότητά τους να κινητοποιούν τον οργανισμό.
Άλλοι θα επιστρέψουν ίσως ακόμα και στο σοκολατούχο γάλα.
Όλοι όσοι επιχειρούν να κόψουν τον καφέ, σίγουρα κάποια στιγμή θα νιώσουν ένα έντονο στερητικό σύνδρομο.
Είναι όμως αυτό το μοναδικό σύμπτωμα μιας καθημερινότητας η οποία παίρνει εντελώς ξαφνικά «διαζύγιο» από τα καφεϊνούχα ροφήματα;
Μάλιστα, τι γίνεται όμως όταν οι καφέδες γίνονται δύο, τρεις, τέσσερις σε καθημερινή βάση; Μήπως αυτή η τόσο ειλικρινής απόλαυση έχει μετατραπεί σε εξάρτηση που δύσκολα κόβεται;
Συμπτώματα και παρενέργειες
Το Business Insider αντιμετώπισε με αμιγώς επιστημονική προσέγγιση το θέμα. Ναι, το να χάσεις κιλά είναι κάτι που μπορεί να σου συμβεί, αν το μέχρι πρότινος καθημερινό σου ρόφημα βασιζόταν σε αρκετά μεγάλη περιεκτικότητα ζάχαρης και κρέμας.
Από την άλλη, η διακοπή του πρωινού καφέ μπορεί να οδηγήσει και σε αύξηση βάρους, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η καφεΐνη συμπιέζει την απότομη λιγούρα και την έντονη διάθεση που νιώθεις για να γευτείς κάτι γλυκό το πρωί. Όταν δεν πίνεις κάτι καφεϊνούχο, τότε το σώμα αναζητά ένα -συνήθως ζαχαρούχο- υποκατάστατό του, ώστε να εξισορροπήσει τα επίπεδα σακχάρου στον οργανισμό σου.
Όσο υπερβολικό κι αν ακούγεται το «χωρίς καφέ το πρωί δε ξυπνάω», πρόκειται για κάτι απόλυτα ρεαλιστικό και επιστημονικά εξηγήσιμο. Το πρωί ο καθένας από εμάς χρειάζεται μια δόση αδρεναλίνης και ντοπαμίνης ώστε να ξεκινήσει να είναι πλήρως λειτουργικός.
Μια κούπα καφέ μπορεί να κινήσει τα γρανάζια ώστε αυτές οι ορμόνες να πυροδοτήσουν τις εργασίες στο εργοστάσιο του ανθρώπινου σώματος. Χωρίς καφέ, η αδενοσίνη, μια ορμόνη που συνδέεται με την κούραση και τον ύπνο, γίνεται ένα με το σώμα και τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Από την άλλη όμως, η διακοπή του καφέ τις απογευματινές/βραδινές ώρες, μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση του καθημερινού βραδινού ύπνου. Το βέβαιο είναι πως η διακοπή του καφέ ακαριαία, δε συνίσταται επιστημονικά.
Όταν παίρνεις τη μεγάλη απόφαση
Τελικά, κόβεται ο καφές ή όχι; Εδώ ολόκληρη θρυλική καλτ ταινία, το υπέροχο Coffee and Cigarettes με πρωταγωνιστή τον Bill Murray, έχει γυριστεί με έμπνευση μια κούπα κατάμαυρου καφέ και ενός αναμμένου τσιγάρου. Κι όμως, ακόμα και αυτό κόβεται.
Διάβασαμε αυτό το ημερολόγιο 30 ημερών χωρίς καφέ και καταγράψαμε τα αποτελέσματα. Όχι, δεν ήταν ένα ευχάριστο challenge.
«Την πρώτη εβδομάδα, μείωσα σιγά – σιγά την καθημερινή δόση καφέ μου στα 5 γραμμάρια και ξεκίνησα να πίνω ροφήματα με tulsi και ginserg. Δεν είχα σύνδρομα στέρησης, αλλά μετά την τέταρτη μέρα, ένιωσα λιγότερη ενέργεια και αρκετά μειωμένη διάθεση. Ήταν σαν το μυαλό μου να βιώνει μια μεγάλη αλλαγή. Παράλληλα, η όρεξή μου αυξανόταν καθημερινά κι από λίγο παραπάνω. Αλλά το σημαντικότερο όλων ήταν ένα: μπορούσα ακόμα να λειτουργήσω στην καθημερινότητά μου απερίσπαστος».
«Τη δεύτερη εβδομάδα, με μηδέν καφέ στον οργανισμό μου, ανησυχούσα πως η θολούρα στο μυαλό μου θα άρχιζε να εμφανίζεται. Τελικά, όμως, τίποτα τέτοιο δε συνέβη. Μπορούσα να συγκεντρωθώ, αν και είχα κάπως λιγότερη ενέργεια».
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα βέβαια ήταν πως έχανα το κίνητρό μου. Ένιωθα να τεμπελιάζω, να μην έχω όρεξη να κάνω πράγματα, ούτε καν γυμναστική, που συνήθως μου αρέσει. Έπαίρνα ginseng πριν από την προπόνησή, αλλά δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα που έχει συνήθως ο καφές. Ένιωθα πως σερνόμουν στην προπόνηση, πως ήμουν ανόρεχτος διαρκώς και αυτό είναι ένα απαίσιο συναίσθημα».
«Επίσης, παρατήρησα πως πείναγα περισσότερο, κάτι που δε μου συμβαίνει συχνά. Η δίαιτά μου είναι χαμηλή σε υδατάνθρακες και βασίζεται στη χορτοφαγία. Για πρώτη φορά μετά από πάρα πολύ καιρό, ένιωθα πως πεινούσα, αν και το στομάχι μου ήταν γεμάτο».
«Την τέταρτη εβδομάδα ήταν πια ξεκάθαρο για μένα πως ο καφές με βοηθάει, τόσο στο μυαλό, όσο και στο σώμα: ακονίζει το μυαλό μου, βελτιώνει την ενέργειά μου, μου δίνει όρεξη να κάνω πράγματα και να είμαι δημιουργικός. Μου έλειπε το να πίνω καφέ το πρωί. Σκεφτόμουν την υφή του καφέ, τη γεύση του, σχεδόν φαντασιωνόμουν τη στιγμή που θα έπινα ξανά καφέ. Αυτή η διάθεση συνεχίστηκε αμείωτη μέχρι το τέλος της εβδομάδας».
Ένα συμπέρασμα
Αυτό που σου δίνει ζωντάνια και καταφέρνει να μετατρέπει το θολό τοπίο σε ξεκάθαρη εικόνα, είναι λογικό το να έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί ακόμα και σε μια μίνι εξάρτηση στην καθημερινότητά σου.
Από την άλλη, ο κάθε άνθρωπος διαμορφώνει το δικό του «δωμάτιο» αποφάσεων που διαχωρίζει την απόλαυση από τον ψυχαναγκασμό. Σε αυτό το δωμάτιο μπορείς να πιεις έναν καφέ το πρωί κι ίσως άλλον ένα μετά το μεσημεριανό σου και ύστερα να συνεχίσεις τη μέρα σου.
oneman