Πριν το ξέσπασμα της πανδημίας του κοροναϊού, η Κίνα έμοιαζε πανέτοιμη να αναλάβει το ρόλο της παγκόσμιας αναπτυξιακής “ατμομηχανής”. Ωστόσο, σχεδόν τρία χρόνια αργότερα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη μοιάζει να… παραπατάει, πολύ πιο συχνά απ’ όσο θα περίμενε κανείς, προκαλώντας προβληματισμό στους απανταχού οικονομολόγους και αναλυτές, σχετικά με το αναπτυξιακό της μοντέλο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γνωστός αναλυτής και επενδυτής, Μοχαμέντ ελ Εριάν σημείωσε ότι η απογοητευτική ανάκαμψη της Κίνας μετά την πανδημία του κοροναϊού αναδεικνύει την αναντιστοιχία της χώρας με την παγκόσμια οικονομία. Μετά από μια αρχική έκρηξη ανάπτυξης το πρώτο τρίμηνο, η βιομηχανική παραγωγή, οι επενδύσεις και η καταναλωτική δραστηριότητα της Κίνας έχουν παρουσιάσει απότομη κάμψη. Η χώρα ακροβατεί πλέον στα όρια του αποπληθωρισμού, ενώ το ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου έδειξε συνεχιζόμενη αδυναμία.
Οι τρεις παράγοντες
Σε άρθρο του στο Project Syndicate, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz απέδωσε την πρόσφατη επιβράδυνση της Κίνας σε τρεις κύριους παράγοντες. “Πρώτον, όπως δείχνουν τα πιο πρόσφατα εμπορικά στοιχεία, η παγκόσμια οικονομία δεν υποστηρίζει πλέον τη δυναμική της εγχώριας ανάπτυξης της Κίνας“, δήλωσε ο ελ Εριάν, σημειώνοντας ότι οι κινεζικές εξαγωγές τον Ιούνιο μειώθηκαν κατά 12,4% και οι εισαγωγές κατά 4,1%.
Αυτό συμβαίνει καθώς οι κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι στην Ευρώπη υποφέρουν από υποτονική ανάπτυξη, ενώ η Δύση έχει αρχίσει να “απομακρύνεται” από την Κίνα με τις ΗΠΑ να περιορίζουν το εμπόριο και τις επενδύσεις. Δεύτερον, είπε, το Πεκίνο διχάζεται μεταξύ της επιστροφής στα παραδοσιακά μέτρα τόνωσης από πάνω προς τα κάτω έναντι μιας προσέγγισης από κάτω προς τα πάνω που ξεκλειδώνει περισσότερο οικονομικό δυναμισμό.
Τρίτον, ο τερματισμός των δρακόντειων περιορισμών μηδενικού COVID της Κίνας στα τέλη του περασμένου έτους δεν οδήγησε σε οριζόντια αύξηση της ζήτησης των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και των ακινήτων, πρόσθεσε.
Πολλαπλές προκλήσεις
“Δεδομένου ότι η ανάπτυξη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ είναι πιθανό να παραμείνει υποτονική για το προσεχές μέλλον και με την παγκόσμια οικονομία να εξακολουθεί να ταλαντεύεται από τις επιπτώσεις του πιο επιθετικού κύματος αύξησης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες των προηγμένων οικονομιών εδώ και αρκετές δεκαετίες, η Κίνα δεν μπορεί να βασίζεται στην παγκοσμιοποίηση για να σώσει το παραπαίον αναπτυξιακό της μοντέλο“, έγραψε ο ελ Εριάν.
Επιπλέον, οι εταιρείες που διαφοροποιούν τις αλυσίδες εφοδιασμού μακριά από την Κίνα θα πλήξουν τις άμεσες ξένες επενδύσεις και οι προτεραιότητες της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ θα προσθέσουν περισσότερους περιορισμούς στο εμπόριο και τις επενδύσεις, πρόσθεσε. Αντί να ελπίζει ότι ο υπόλοιπος κόσμος θα σώσει την οικονομία της Κίνας, ο ελ Εριάν πρότεινε στο Πεκίνο να κοιτάξει προς τα μέσα και να αναπροσανατολίσει την πολιτική του προς ένα αποτελεσματικό μοντέλο ανάπτυξης.
“Μπερδεμένη μέση”
Ωστόσο, στην Κίνα αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς η χώρα πάσχει από πολιτική ασυνέπεια. Όταν η κεντρική κυβέρνηση μπορεί να πιέζει για οδηγίες σε μακροοικονομικό επίπεδο, η υιοθέτησή τους συχνά περιορίζεται από τις επιτόπιες πραγματικότητες, όπως οι ανησυχίες για την επιδείνωση του τοπικού χρέους. Αλλά η προσέγγιση της πολιτικής από το μικροεπίπεδο είναι επίσης δύσκολη, αφήνοντας την Κίνα σε μια “μπερδεμένη μέση“, έγραψε ο ελ Εριάν.
Οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν μόνο τόση αυτονομία όση τους επιτρέπει το Πεκίνο και οι λύσεις μπορεί να είναι περιορισμένες σε έναν γηράσκοντα πληθυσμό και υψηλή ανεργία. “Το πλαίσιο βιομηχανικής πολιτικής της χώρας δεν έχει ακόμη βρει τη σωστή ισορροπία μεταξύ των οδηγιών σε μακρο-επίπεδο και της παροχής επαρκούς λειτουργικής αυτονομίας σε μικρο-επίπεδο“, υπογράμμισε, δείχνοντας έτσι και το παζλ που ο Σι Τζινπίνγκ καλείται να λύσει τα επόμενα χρόνια.
economico.gr